Już blisko 7 lat minęło od wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich do Trybunału Konstytucyjnego w sprawie nadgodzin, a nawet nie ma wyznaczonego terminu rozprawy (wniosek z inicjatywy NSZZ "S"). Czy dla Trybunału Konstytucyjnego wieloletnie naruszanie prawa przez rządzących ma jakiekolwiek znaczenie? Na co czeka Prezes TK - nie sposób tego nazwać inaczej, jak kpinami z obowiązków. Przypominamy jednocześnie, że podobny wniosek, ale dotyczący Straży Granicznej, czekał na rozprawę kilkanaście miesięcy. Jak widać również dla TK jesteśmy gorszymi obywatelami...

 

Profesor Marcin Wiącek

Rzecznik Praw Obywatelskich

Warszawa

     

Szanowny Panie!

 

            Rzecznik Praw Obywatelskich skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności:

• art. 151² § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku – Kodeks pracy przez to, ze nie przewiduje udzielenia na wniosek pracownika czasu wolnego w zwiększonym wymiarze w stosunku do czasu faktycznie przepracowanego w godzinach nadliczbowych,
• art. 30 ust. 2 ustawy z dnia 16 września 1982 roku o pracownikach urzędów państwowych przez to, ze nie przewiduje prawa urzędnika państwowego do zwiększonego wynagrodzenia lub zwiększonego wymiaru czasu wolnego za pracę wykonywaną na polecenie przełożonego poza normalnymi godzinami pracy,
• art. 85 ust. 5 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 roku o Najwyższej Izbie Kontroli przez to, że nie przewiduje prawa kontrolera do zwiększonego wynagrodzenia lub zwiększonego wymiaru czasu wolnego z tytułu zatrudnienia poza normalnymi godzinami pracy,
• art. 85 ust. 6 ustawy powołanej w pkt 3 przez to, że nie przewiduje prawa kontrolera do zwiększonego wymiaru czasu wolnego za pracę poza normalnymi godzinami pracy wykonywaną w porze nocnej lub w dni wolne od pracy,
• art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 roku o służbie zagranicznej przez to, że nie przewiduje prawa członka służby zagranicznej do zwiększonej stawki wynagrodzenia lub zwiększonego wymiaru czasu wolnego z tytułu wykonywania pracy poza normalnymi godzinami pracy, a także w niedzielę i święta,
• art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 roku o Państwowej Inspekcji Pracy przez to, że nie przewiduje prawa pracownika Państwowej Inspekcji Pracy do zwiększonego wymiaru czasu wolnego z tytułu pracy wykonywanej na polecenie przełożonego poza normalnymi godzinami pracy,
• art. 97 ust. 6 ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o służbie cywilnej przez to, że nie przewiduje prawa pracownika służby cywilnej do zwiększonego wymiaru czasu wolnego z tytułu pracy wykonywanej na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych,
• art. 97 ust. 7 ustawy powołanej w pkt 7 przez to, że nie przewiduje prawa urzędnika służby cywilnej do zwiększonego wymiaru czasu wolnego z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych wykonywanej w dni powszednie oraz w porze nocnej,
• art. 97 ust. 8 ustawy powołanej w pkt 7 przez to, że nie przewiduje prawa urzędnika służby cywilnej do zwiększonego wymiaru czasu wolnego za pracę w niedzielę lub święto przekraczającą dobowy wymiar czasu pracy,
• art. 42 ust. 4 ustawy z dnia 21 listopada 2008 roku o pracownikach samorządowych przez to, że nie przewiduje prawa pracownika samorządowego do zwiększonej stawki wynagrodzenia lub zwiększonego wymiaru czasu wolnego z tytułu pracy wykonywanej na polecenie przełożonego w godzinach nadliczbowych,

z art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Społecznej sporządzonej w Turynie dnia 18 października 1961 roku (sygnatura wniosku Rzecznika Praw Obywatelskich z 3 sierpnia 2015 - II.7040.73.2014.I.N; sygnatura w Trybunale Konstytucyjnym K 20/15, data wpływu do Trybunału Konstytucyjnego 4 sierpnia 2015).

W sprawie zajął już stanowisko Prokurator Generalny (7 sierpnia 2017) oraz Sejm (24 listopada 2017) – nie ma więc żadnych przeszkód formalnych (prawnych), aby sprawa została przez Trybunał Konstytucyjny rozpatrzona.

Nietrudno policzyć, że od złożenia ww. wniosku do Trybunału Konstytucyjnego minie niedługo 7 lat, tymczasem nie wyznaczono w sprawie nawet terminu rozprawy (!).

Aktywność Rzecznika Praw Obywatelskich w zakresie obrony praw obywatelskich jest bezsporna, czego przykładem jest choćby ostatnia publikacja dotycząca Międzynarodowego Dnia Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii. Niestety, w zakresie obrony praw członków korpusu służby cywilnej (ich dyskryminacji) w związku z niekorzystnymi i naruszającymi prawo przepisami dotyczącymi nadgodzin - nie widać od kilku lat żadnej aktywności RPO.

W służbie cywilnej zatrudnionych jest około 130.000 osób w takich instytucjach, jak:     Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, urzędy ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład Rady Ministrów oraz urzędy centralnych organów administracji rządowej, Krajowa Administracja Skarbowa, komendy, inspektoraty i inne jednostki organizacyjne stanowiące aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, Policja czy Straż Graniczna.

Nasze pisma do Prezesa Trybunału Konstytucyjnego w sprawie rozpatrzenia wniosku RPO II.7040.73.2014.I.N nie spotkały się żadnym pozytywnym odzewem – jakby uznano, że pracownicy korpusu służby cywilnej nie zasługują na szacunek i jakby nie byli obywatelami naszego kraju. Uważamy, że Rzecznik Praw Obywatelskich powinien się zainteresować, co stoi na przeszkodzie, aby wniosek RPO został rozpatrzony niezwłocznie, gdyż brak wyznaczenia przez 7 lat choćby daty rozprawy w sprawie wniosku RPO świadczy nie tylko o braku szacunku dla obywateli zatrudnionych w korpusie służby cywilnej, ale także braku szacunku dla konstytucyjnego organu, który złożył wniosek do Trybunału Konstytucyjnego oraz do obowiązującego prawa i ratyfikowanych przez Polskę traktatów.

Wskazujemy jednocześnie, że organy rządowe do tej pory nie zastosowały się do zaleceń Unii Europejskiej w zakresie nowelizacji przepisów dotyczących nadgodzin w służbie cywilnej, pojawiły się nawet głosy, że nie ma takiej potrzeby, gdyż sprawa jest rozpatrywana przez Trybunał Konstytucyjny. Otóż nie jest i nie wiadomo, kiedy będzie rozpatrywana – naszym zdaniem Rzecznik Praw Obywatelskich nie powinien przyglądać się temu bez reakcji zwłaszcza, że sprawa dotyczy nie tylko służby cywilnej, ale także innych pragmatyk służbowych, np. służby zagranicznej, samorządów czy Najwyższej Izby Kontroli…

Mając na uwadze powyższe wnosimy, aby Rzecznik Praw Obywatelskich podjął działania na rzecz przyspieszenia rozpatrzenia sprawy przez Trybunał Konstytucyjny (lub zmian legislacyjnych dostosowujących przepisy dot. nadgodzin do EKS), w tym także działania informacyjne dotyczące naruszania przez Rząd RP art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Społecznej – również w organach Unii Europejskiej.

O podjętych działaniach w sprawie prosimy nas poinformować drogą elektroniczną.

 

Z wyrazami szacunku,